Het werd en wordt ons met de paplepel ingegeven: sparen voor onze oude dag. De reden? Op de overheid moet je niet rekenen, want die schiet meer gaten in zijn begroting dan er in een bol Leerdammer-kaas zitten. De financiële markt speelt hierin de rol van hoeder. Wanneer fiscale en politieke chaos een land beheersen, schiet de rente van het desbetreffende land omhoog en wordt de herfinanciering van oude schulden een pak duurder. Vertrouwen is de sleutel tot een goede werking van het systeem. Een land als de VS, dat overigens ook een pak schulden met zich meezeult, heeft met de dollar de belangrijkste reservemunt ter wereld en is in staat om sneller te schakelen dan pakweg Europa om datgene te doen wat de markten willen.
In dit kader spuit de herverkiezing van Trump een dikke laag smog over de vooruitzichten van heel wat economen en marktanalisten. De gemiddelde Amerikaan vond de staat van de economie het belangrijkste verkiezingsthema en dat speelde een zakenman als Trump in de kaart. Met één pennenstreek presenteerde het publiek de rekening aan de democraten voor de ontspoorde inflatie. De wilde beloftes van Trump, als vriend van de financiële markten, om tegelijk én de Amerikaanse staatsschuld aan te pakken én het inflatieprobleem op te lossen én tussendoor jobs terug te brengen naar de VS, werkte voor die kiezer zoals hypnose doet bij het slachtoffer van een trauma.
Zijn middel: selectief importtarieven heffen op producten die de VS binnen komen en zo het tekort op de lopende rekening aanzuiveren. De landen die hij het minst vertrouwt, kunnen rekenen op de hoogste tarieven. We vrezen echter dat zijn middel om bovenstaande doelstellingen te bereiken even hard rammelt als een Lada’tje op drie wielen.
Hogere importtarieven zullen de inflatie in de VS net opdrijven. Bovendien is de werkloosheid momenteel al historisch laag. Nog meer jobs zal de lonen opdrijven en… de inflatie eveneens. Daarnaast mag hij ook tegenreacties verwachten van zijn handelspartners. Allemaal slecht voor de Amerikaanse exportbedrijven die sinds Trump’s herverkiezing aankijken tegen een dollar die 3% in waarde is toegenomen tegenover een munt als de euro.
Vele Amerikaanse ondernemingen slaan intussen aan het hamsteren om de verwachte hogere tarieven te vermijden. Nee, met deze plannen verwachten we niet meteen dat de VS de gehoopte doelen zal bereiken.
Gelukkig is de doorsnee Amerikaan vrij pragmatisch. Trump heeft de stijl om de tegenstander eerst knock-out te slaan en meteen erna tegen te beginnen debatteren. We zijn dan ook van mening dat er de komende vier jaar vrij veel geïmproviseerd en bijgesteld zal worden. Verwacht wordt dat de markten hier best volatiel op kunnen reageren.
Meteen na zijn herverkiezing zagen we al een spreidstand op de wereldwijde beurzen. De Europese beursspiegel Eurostoxx 50 leverde 1,4% in. China, als meest geviseerde handelspartner, verloor met de Hang Seng-index zelfs 7,5%.
In de VS surften de S&P en de Nasdaq een stuk hoger met winsten van respectievelijk 4,3% en 5,2%. Hier gelooft men duidelijk in een Reagan 2.0-effect, een lichte roes en dit ondanks een stijgende lange termijnrente. Beleggers zijn immers tik op minder regulitis en prijzen de orthodoxe blik die de republikeinen op de Amerikaanse begroting werpen. Jammer genoeg is dit echter een mythe die weerlegt wordt door de geschiedenis. In de jaren ’80 en ’90 dook het deficit onder de Republikeinen Reagan (1980-1988) en George H.W. Bush (1988-1992) diep in het rood, terwijl Democraat Clinton (1992-2000) (profiterend van een meer dan behoorlijke economie) op het eind van zijn termijn een overschot creëerde. Dit overschot werd volledig opgesoupeerd door de Republikein George Bush Junior (2000-2008) die opnieuw de rode regionen van het tekort opzocht om zijn sprookjesoorlog in Irak te financieren. Democraat Obama (2008-2016) startte met een tekort in volle kredietcrisis, maar wist deze in de nasleep ervan te temperen, waarop republikein Trump (2016-2020) het absolute dieptepunt bereikte met een deficit van 15%. Biden (2020-2024) wist opnieuw het tekort te milderen.
Eerlijkheidshalve moeten we hier wel aan toevoegen dat Trump af te rekenen kreeg met de Covid-crisis, maar het toont aan hoe een verkeerde perceptie onder de eigen bevolking groeit.
In tegenstelling tot wat enkele nationale en internationale commentatoren beweren, zijn we niet van mening dat de wereld meteen zal vergaan. Het improviseren en bijstellen op economisch en fiscaal vlak zal ons inziens leiden tot een minder pikante soep dan vooraf gevreesd. Iets defensievere bedrijven met sterke merken zijn in dit klimaat dan ook te prefereren.
