Wat hebben defensiespecialisten en de leden van de Europese Commissie met elkaar gemeen? Antwoord: als we ze mogen geloven, dan graven we beter meteen een schuilkelder in onze tuin. De Russen (die nu reeds hun tanden stuk bijten op Oekraïne) dreigen gans Europa te verpletteren. Dergelijke angstzaaierij blijkt aan het beleggend publiek voorbij te gaan. Ze lijken te beseffen dat dergelijke oekazes niet gespeend zijn van enig opportunisme en angst omtrent de nakende Europese verkiezingen. De VIX-barometer toont aan dat er nog nooit zo weinig beweeglijkheid is geweest sinds eind 2019. 2019, een tijd waarin de naam ‘corona’ ons enkel herinnerde aan het feit dat de Mexicanen in staat zijn een bier te brouwen dat naar mijn bescheiden mening even flets smaakt als Heineken.
Een volleerd ‘advocaat van de duivel’ zou ongetwijfeld wijzen op het feit dat ‘de crash nog moet komen.’ Meestal orakelen deze advocaten jaren na elkaar dezelfde boodschap. Zo krijg je natuurlijk altijd wel eens het grote gelijk aan je kant, maar intussen loop je door inactiviteit heel wat winsten kwijt. Vaak verwijzen ze naar de dure waardering die aandelen opgekleefd krijgen. Voor de VS liggen de waarderingen inderdaad aan de hoge kant. De gemiddelde 10-jarige P/E-ratio, aangepast voor inflatie, staat momenteel op 34,5 en dat is een stuk boven het lange termijngemiddelde van 20. Toch willen we dit verdict verzachten door een belangrijke nuance aan te brengen. We bevinden ons momenteel in een markt waar twee thema’s -AI en de farmaceutische vermageringsindustrie- rijkelijk beloond worden. Bedrijven die actief zijn in deze nichesectoren slurpen momenteel het gros van het nieuwe beleggingsgeld op, wat leidt tot meer opgeblazen waarderingen. De her en der opduikende overdrijvingen leiden echter tot een vertekening van heel wat beursindices. In een beursindex die werkt volgens de pro rata-weging van marktkapitalisatie heeft dit een zelfversterkend effect. Wanneer een bedrijf 15% van de index uitmaakt en op dag x met 1% stijgt, dan heeft dit een groter effect op die index dan een bedrijf dat op dezelfde dag 1% stijgt, maar slechts 0,5% van de indexwaarde uitmaakt. Wanneer dit effect maandenlang doorgaat en het gros van de bedrijven minder lof toegezwaaid krijgen, dan palmt datzelfde bedrijf meer en meer terrein in binnen die index.
Fondsbeheerders, portefeuillemanagers en de amateurbelegger vertonen duidelijk FOMO-gedrag (Fear Of Missing Out). Op basis van de toekomstige economische relevantie, is het normaal dat bedrijven in beloftevolle niches een stuk duurder noteren dan hun concullega’s die in niches werken die aan een trager tempo groeien. Wanneer de waarderingskloof tussen beide soorten te groot wordt, duiken er kansen op voor geduldige beleggers. Technologie- en farmabedrijven die niet in bovenstaande nichesectoren actief zijn, maar toch een gezonde groei kunnen voorleggen, noteren vaak aan gigantische kortingen.
Vaak spelen onrealistische droomscenario’s een kwalijke rol. Zo wordt er reeds gewaarschuwd voor AI-washing: techbedrijven die in hun jaarrapporten het woord ‘AI’ laten vallen, terwijl hun activiteiten er amper raakvlakken ermee vertonen. Een vorm van misleiding, maar het werkt wel. Het uitspreken van de term is voldoende om de koers naar boven te laten exploderen. Verschillende kleinere spelers zuigen op die manier de kruimeltjes op die de grote spelers argeloos van de tafelrand vegen. Ook in de tweede succesvolle niche, die van de vermageringsindustrie, is een heuse ratrace aan de gang en speelt een ander fenomeen: een tijdelijk (?) tanend succes van voedings- en drankengiganten die het niet zo nauw nemen met de volksgezondheid. Als oorzaak wordt verwezen naar diezelfde vermageringsmedicatie. Alsof Ozempic en Wegovy ervoor zullen zorgen dat mensen als volleerde asceten zullen overleven op een dieet van rauwe wortel en ranzige kamillethee. Sterke farmabedrijven met een zeer beloftevolle pijplijn worden genadeloos afgestraft (cfr. Pfizer) wanneer een toekomstige vermageringspil in een vroege fase toch niet zo beloftevol blijkt te zijn. Toegegeven, AI en de vermageringsindustrie zijn potentiële gamechangers met een gigantisch potentieel. Ze zullen in de toekomst onze wereld veranderen, maar ook hier is een overdrijvingseffect aan de gang. Het is niet zo dat we morgen zullen transformeren in graatmagere cyborgs.
Het volgen van een trend is zeker niet negatief. Integendeel, het is goed om hieraan blootgesteld te zijn, maar liefst op een verantwoordelijke manier. Ook hier is het zaak om je te laten opjagen door vlotte praatjesmakers, of het nu marktwaarnemers zijn of volleerde politieke opportunisten. De achterblijvers van vandaag zijn vaak de winnaars van morgen. Kwaliteit is als een randje vet in de soep: het komt uiteindelijk boven drijven.
Matthias Vandezande